Dementie en...

Nachtelijke onrust

Het is een terugkerend fenomeen waar heel wat mensen met dementie mee te maken krijgen. Nachtelijke onrust is een onrust of een alertheid bij mensen met dementie die opkomt tijdens de nachturen. Het is heel uiteenlopend wat er bij nachtelijke onrust kan gebeuren: ronddolen, roepen, zoeken, de dag vervroegd starten…

1 op 3 personen met dementie krijgt er wel eens last van. Iedereen heeft nu eenmaal zijn rust nodig. Slapen is namelijk essentieel voor onze lichamelijke en mentale gezondheid.

De oorzaken van deze onrust zijn heel divers en persoonlijk. Inzicht krijgen in slaaphygiëne, structuur van de dag, prikkels tijdens de nacht… kunnen helpen om het dragelijker te maken.

Meer weten

Ben je op zoek naar meer informatie over nachtelijke onrust bij dementie of voor een ‘inhouse’ vorming of advies, neem dan contact met ons op.

Thuis wonen

70% van de personen met dementie woont nog thuis. De persoon met dementie, de mantelzorger en de zorgverlener hebben specifieke ondersteuningsnoden.

Als hulpverlener in de thuiszorg kom je soms voor uitdagende situaties te staan. Hoe kan je je cliënt met dementie beter begrijpen en ondersteunen? Expertisecentrum Dementie Meander heeft hiervoor een vormingsaanbod.

Dementiekundige basiszorg

Er zijn verschillende opleidingen mogelijk om verzorgenden, bachelors en vrijwilligers in de thuiszorg dementiekundig te maken. Daarnaast is er ook een aangepaste opleiding voor maatschappelijk werkers van een dienst maatschappelijk werk van een ziekenfonds. Meer informatie over deze pakketten vind je hier. (doorverwijzing naar de algemene pagina – onder leren en inspireren).

Opleidingsaanbod voor zorgverleners in de thuiszorg

Expertisecentrum Dementie Meander heeft een specifiek opleidingsaanbod voor zorgverleners in de thuiszorg, zoals voor de thuisverpleegkundigen. Bekijk hier ons aanbod.

Thuiszorgdiensten van een lokaal bestuur

Thuiszorgdiensten van een lokaal bestuur kunnen gratis vorming krijgen via het vormingfonds Diverscity. Heb je interesse? Voor meer informatie, ga naar ons vormingsaanbod.

Vorming of traject op maat

Ben je als zorgverlener of als organisatie op zoek naar een vorming of een traject op maat? Neem met ons contact op om samen te bekijken wat we voor jou kunnen betekenen.

Hulpmiddelen

Mensen met dementie willen zo lang mogelijk zelfstandig functioneren en hun autonomie en kwaliteit van leven behouden. Hulpmiddelen, methodeveranderingen – bijvoorbeeld kledij in de juiste volgorde klaarleggen – en technologieën kunnen hiertoe bijdragen. Het is wel van belang om een aantal aandachtspunten bij het gebruik van de hulpmiddelen mee te nemen.

Evalueer regelmatig of het hulpmiddel of de methodeverandering nog werkt.
Ga in dialoog met de persoon met dementie. Doe het in overleg en niet stiekem.
Gebruik hulpmiddelen als ze echt nodig zijn.
Hou het simpel.
Ieder hulpmiddel heeft voor- en nadelen.
Iedere persoon is uniek. Personaliseer het hulpmiddel en laat het aansluiten bij de gewoontes van de persoon.
Mensen met dementie hebben nood aan structuur. Grote veranderingen kunnen hen uit die structuur halen.
Schakel een ergotherapeut in om je te laten ondersteunen bij de keuze.
Wees creatief. Niet ieder hulpmiddel is op de markt verkrijgbaar, eigen uitvindingen of methodeveranderingen zijn ook bruikbaar.

Meer weten

Wil je meer weten over hulpmiddelen. Ga naar de website ‘hulpmiddelen bij dementie’ of neem met ons contact op.

PERSONEN Op jonge leeftijd

Wat is dementie op jonge leeftijd?

Wanneer de symptomen van dementie beginnen voor de leeftijd van 65 jaar, spreken we van ‘dementie op jonge leeftijd’. De impact van dementie op jonge leeftijd is enorm. Het heeft niet enkel een grote impact op deze personen zelf, de partner en het gezin, maar ook op (schoon)ouders, familieleden, collega’s, werkgevers, vrienden, kennissen, professionals en vrijwilligers in de thuiszorg, psychologische zorg, residentiële zorg, ziekenhuizen, …

Merk je dat er binnen jouw organisatie nood is aan meer kennis rond dementie op jonge leeftijd? Wat is het verschil met dementie op oudere leeftijd? Welke gevolgen kan dit hebben op de omgeving? Hoe kunnen we inzetten op een ondersteuning op maat? Wat vindt de persoon met dementie op jonge leeftijd hierin zelf belangrijk?

Wens je een lezing, voordracht of vorming over dementie op jonge leeftijd binnen jouw organisatie te organiseren? Stuur je vraag naar Expertisecentrum Dementie Meander. We bekijken graag samen wat de mogelijkheden zijn.

Nood aan meer kennis in jouw organisatie

Expertisecentrum Dementie Meander heeft een aangepast aanbod. Samen met de andere Expertisecentra Dementie geven we jaarlijks een aanbod rond jongdementie. Binnenkort meer info hierover.

Intervisie Jongdementie

Werk je in de zorg met personen met dementie op jonge leeftijd, dan kan je 2 keer per jaar op onze intervisie jongdementie aansluiten. Download het programma.

Wil je meer informatie over dementie op jonge leeftijd in Vlaanderen?

Voor meer informatie verwijzen we naar:

Website www.jongdementie.be

Op www.jongdementie.be vind je informatie over dementie op jonge leeftijd. Het platform brengt informatie samen over dementie op jonge leeftijd. De website maakt personen met (beginnende) dementie op jonge leeftijd, hun naasten en professionele hulpverleners wegwijs in het aanbod aan hulp- en dienstverlening in Vlaanderen en Brussel.  Bezoek de website.

E-learning ‘Handvaten in de praktijk voor mantelzorgers in de thuissituatie.’

Ga je graag op een interactieve manier aan de slag? Doorloop dan de e-learning ‘Jongdementie. Handvaten in de praktijk voor mantelzorgers in de thuissituatie.’  In deze e-learning staan we stil bij 10 vaak gestelde vragen. Het is een uitgebreide e-learning, die gevuld is met informatie en adviezen. Je kan ieder deel op je eigen tempo doorlopen. Je hoeft ook niet alles in één keer te bekijken. Je kan starten en pauzeren waar en wanneer je wil. Tip: Je kan de hele module ook afdrukken zodat je op papier alles rustig en op jouw tempo kan (na)lezen.  

Wens je meer informatie over deze e-learning?

Bekijk hier een korte video die je wat meer informatie geeft over deze e-learning.

Ben je benieuwd naar deze e-learning?

Dan kan je de e-learning aankopen. De kostprijs van de e-learning (+ downloadbare hand-outs en deelname attest) is € 20. 

Filmpjes ‘Getuigenissen van kinderen’

Dementie op jonge leeftijd treft het volledige gezin, ook de kinderen die er wonen. Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de Alzheimer Liga Vlaanderen sloegen daarom de handen in elkaar om deze kinderen en jongeren met enkele filmpjes in beeld te brengen. De jongste is 10, de oudste 26, maar allemaal hebben ze dezelfde boodschap: “Je staat er niet alleen voor!”

Bekijk de getuigenissen van ‘Als mama of papa jongdementie heeft’.

Het boek ‘Dementie op jonge leeftijd’

Het platform ‘jongdementie.be’ ligt in het verlengde van het boek ‘Dementie op jonge leeftijd’ (De Vugt & Janssens, 2020). Dit boek is een volledige gids voor jonge mensen met dementie, hun familie en hulpverleners die op zoek zijn naar een omvattend beeld bij dementie op jonge leeftijd. Verscheidene experten beschrijven elk aspect van het leven met dementie. Je vindt er heel wat persoonlijke getuigenissen, concrete tips en een rijkdom aan informatie in terug. 

Het magazine 'Dementie op jonge leeftijd'

Dementie op jonge leeftijd komt vaker voor op de werkvloer dan je denkt. Dit benadrukt de noodzaak voor een proactieve aanpak binnen bedrijven en organisaties. De Expertisecentra Dementie krijgen steeds meer vragen van mensen met een vermoeden van dementie op jonge leeftijd en hun naasten over hoe met deze uitdaging op de werkvloer om te gaan. Hoe herken je de signalen? Wat zijn de mogelijkheden om te blijven werken? Welke aanpassingen zijn haalbaar? Deze vragen zijn cruciaal voor betrokkenen, collega’s en leidinggevenden.

De Expertisecentra Dementie Orion en Memo hebben hun kennis in het magazine ‘Jongdementie op de werkvloer’ gebundeld. Dit magazine biedt handvaten en richtlijnen voor iedereen die met dementie op jonge leeftijd te maken heeft. Het richt zich niet alleen op de persoon zelf met dementie op jonge leeftijd en hun mantelzorgers, maar ook op collega’s, leidinggevenden, arbeidsartsen, (huis)artsen, vertrouwenspersonen en personeelsmedewerkers.

Het magazine ‘Jongdementie op de werkvloer’ kan je hier lezen en bestellen.

Meemo ‘Voor kinderen van een ouder met dementie op jonge leeftijd’

Heb jij ook een mama of papa met dementie? Je bent niet alleen. Er bestaan bovendien enkele initiatieven die je kunnen ondersteunen. Heb je vragen over dementie op jonge leeftijd? Misschien kan Meemo je helpen? In dit filmpje zie je het verhaal van een meisje wiens mama dementie op jonge leeftijd heeft.

Zomerkamp

Om lotgenoten te ontmoeten kunnen kinderen en jongeren wie hun mama of papa dementie op jonge leeftijd heeft naar het zomerkamp van Alzheimer Liga Vlaanderen.

Neem contact op met Alzheimer Liga Vlaanderen voor meer informatie.

Seksualiteit en intimiteit

Dementie en seksualiteit

Seksualiteit en intimiteit horen bij het leven, ook als je met dementie te maken krijgt. Zo heeft dementie een onmiskenbare invloed op seksualiteit en intimiteit en dit zowel voor de persoon met dementie, partner, familie als hulpverlener. Vanuit die verschillende perspectieven en uiteenlopende noden en behoeften is het vaak zoeken naar een passende manier van omgang.

Blijvend op zoek

Doorheen het proces van dementie zijn mensen blijvend op zoek naar invullingen van intimiteit, naar connectie die op diverse manieren kan worden geuit. Ook seksuele noden verdienen naast intieme noden de gepaste aandacht. Diverse betrokkenen – persoon met dementie, partner, familie, hulpverleners – weten vaak niet hoe om te gaan met seksualiteit en intimiteit en zijn op zoek naar ondersteuning.

Kwaliteitsvolle zorg voor personen met dementie betekent dat je op een professionele manier voor verschillende aspecten van het leven aandacht hebt, daarbij ook intimiteit en seksualiteit. Die professionele zorg steunt op de nodige deskundigheid en op een gedragen visie met bijhorend beleid.

Meer weten

Wil je meer weten over seksualiteit en intimiteit bij mensen met dementie?
Neem dan met ons contact op.

Verlies en rouw

Dementie is meer dan een medische aandoening. Het is een pad van voortdurend verlies voor zowel de persoon met dementie als hun naasten. Elke fase brengt emotionele uitdagingen met zich mee:

Anticiperende rouw

Rouw bij dementie is complex en gelaagd. Het is een proces van afscheid nemen dat begint nog vóór het overlijden. We noemen dat anticiperende rouw.

Het verdriet is niet alleen verbonden aan het uiteindelijke verlies, maar ook aan de dagelijkse kleine verlieservaringen die zich voordoen, de vervagende herinnering, de steeds moeilijker wordende conversatie of de veranderende rol van partner naar mantelzorger.

Gebundeld

Om deze uitdagingen en gevoelens beter te begrijpen, brengen de Expertisecentra Dementie een magazine ‘Verlies en rouw bij dementie’ uit met:

aandacht voor het belang van vroegtijdige zorgplanning en de rol van professionele hulpverleners
een bron van troost en herkenning en houvast om met de complexe emoties om te gaan die met verlies en rouw bij dementie gepaard gaan
een overzicht van de verschillende fasen van rouw
suggesties voor zelfzorg en het vinden van steun

Magazine

Dit magazine is een uitgave van Expertisecentrum Dementie Orion en Tandem en werd in samenwerking met Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de Vlaamse overheid gerealiseerd.

Wil je een inkijk in een deel van het magazine? Blader online door het magazine of bestel het magazine ‘Verlies en rouw bij dementie’ hier.

Verlieskoffer

De Expertisecentra Dementie willen het gesprek over verlies en rouw bij dementie blijven stimuleren.

Daarom werd de Verlieskoffer ontwikkeld: een praktische koffer met methodieken om het thema op een toegankelijke manier bespreekbaar te maken – bij bewoners, familie, mantelzorgers én zorgpersoneel.

Vroegtijdige zorgplanning

Vroegtijdige zorgplanning is een proces waarin je nadenkt over de zorg van morgen. Het is een dialoog die de persoon met dementie voert over zaken die voor hem belangrijk zijn, wat hij wil en waar hij wil dat anderen mee rekening houden.

Het is geen eenmalig gesprek, maar gebeurt doorheen de tijd. Het gaat over onderwerpen die jou bezighouden. De uitkomst is dus niet enkel een beslissing, maar geven ook duidelijkheid, verwerking en richting voor de toekomst.

Dit proces start op momenten wanneer je met (eigen) ziekteproces te maken krijgt of overlijden van een dierbare. Dan ga je meer stilstaan bij de toekomst.

Bij dementie zijn zo’n momenten eens zo belangrijk. Dementie zorgt ervoor dat het steeds complexer wordt om nog lang zelf beslissingen te nemen. Dit is niet uit onwil, maar omdat het dementieproces het erg moeilijk maakt om hierover na te denken.

De zorgverlener

Als zorgverlener moedig je de persoon met dementie aan om hierover in gesprek te gaan. Je hebt namelijk kennis van zaken. Je kan vragen beantwoorden, maar ook rekening houden met de wensen die de persoon heeft. Bovendien heb je expertise over verschillende onderwerpen en pas je jouw communicatiestijl als gesprekspartner aan.

meer informatie over vroegtijdige zorgplanning bij dementie

Ga dan naar de website vroegtijdige zorgplanning en dementie of stuur ons een mailtje.

Ons aanbod

Lees het artikel ‘Voorafgaande zorgplanning bij dementie’ in Peiler.

Bestel en bekijk de e-learning ‘Vroegtijdige zorgplanning bij dementie’.

Zinvolle dagbesteding

Het vinden van een zinvolle dagbesteding voor personen met dementie is vaak een uitdaging. Een zinvolle dagbesteding is dan ook iets persoonlijks. Waar de ene persoon rust in vindt, kan voor een andere net onrust creëren. Dementie vraagt om aanpassingen in de dagbesteding door de beperkingen die de aandoening met zich meebrengt. Het geven van structuur en planning kan voor alle betrokken partijen voor meer duidelijkheid zorgen.

Wil je graag meer informatie over zinvolle dagbesteding? Neem met ons contact op.

Verjaardagskalender ‘onvergetelijk!’

Wist je dat er samen met Cera een verjaardagskalender voor mantelzorgers en mensen met dementie werd ontwikkeld die boordevol tips en tricks staat voor een zinvolle dagbesteding voor mensen met dementie?

Het is een laagdrempelig hulpmiddel dat mantelzorgers informeert over diverse vormen van dagbesteding en ontspanning. Zorgen voor iemand met dementie kan uitdagend zijn. Deze kalender biedt elke week tips voor zinvolle en verbindende activiteiten.

Voor wie?

De verjaardagskalender is er voor iedereen met dementie, van beginnende tot gevorderde stadia en voor zowel voor jongere als oudere personen. De kalender inspireert 365 dagen lang met ideeën voor gezamenlijke activiteiten. Met deze kalender kunnen mantelzorgers en mensen met dementie samen onvergetelijke momenten creëren, waardoor deze periode een waardevolle ervaring wordt.

meer informatie

De verjaardagskalender is een initiatief van Cera in samenwerking met het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen.